BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ

ÜNLÜ TARİHÇİDEN HAKİM VE SAVCI ADAYLARINA ÖZEL HAYAT VURGUSU

Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, hakim ve savcı adaylarına görev yapacakları yerlerde özel hayatlarında nelere dikkat etmeleri gerektiği yönünde tavsiyelerde bulunarak, "Bir hukuk adamının ahali ile yüz göz olmaya başladığı zaman iş bitmiştir. Bu bir altın kuraldır" dedi.

HAKİM SAVCI ADAYLARINDAN YOĞUN İLGİ

Adalet Bakanlığı desteğiyle Türkiye Adalet Akademisi tarafından düzenlenen söyleşide 23. Dönem hakim ve savcı adayları ile bir araya gelen iki üniversitenin  Öğretim Üyesi tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, Türk-İslam kültüründe adalet anlayışı ve Osmanlı uygulamalarını anlattı.

İSLAM HUKUKUNDAKİ UYGULAMALARI ANLATTI

İslam hukukunda yargı prensibinin o devrin şartları içinde savcı ve noter olmayan tek yargıya dayandığını belirten Prof. Dr. Ortaylı, "Tek yargı sisteminden vazgeçtiğimiz dönemde yani 2. Mahmut devrinde bilhassa ticaret davalarında, kısmen ceza davalarında, kısmen de idare hukukuna değinilen konularda çoğulcu hakim sistemine girildi" dedi. Temyiz hususunda geçmiş uygulamaları aktaran ve günümüz istinaf ve temyiz safhaları ile ilgili bilgi veren Prof. Dr. Ortaylı, üst mahkeme kararına bile itiraz hakkı bulunmasının hukuki süreç açısından önemini vurguladı.

KENDİNİZİ GELİŞTİRİN

Hukuk eğitiminin önemiyle ilgili görüşlerini de hakim savcı adayları ile paylaşan Ortaylı, iyi hukukçu, hakim savcı olmanın önemli unsurlarından birinin eğitimden geçtiği kadar kişinin kendisini geliştirmesiyle de ilgili olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Ortaylı şöyle konuştu:

"Türkiye 50 tane tıp fakültesini kaldırır, çünkü bizim doktorlarımız iyi yetişmiştir. Alanlarında çok iyi olan doktorlarımız, baytarlarımız, kimyagerlerimiz, profesörlerimiz var. Ama maalesef 10 tane daha hukuk fakültesini kaldıramaz. Yok yetişmemişiz. Hukuk tarihçisi yok, Roma hukukçusu yok. Dersi kaldırmaya kalkıştılar. 'Efendim hoca yok' diyorlar. Olur mu Roma hukuku, hukuk tarihi, hukuk felsefesi kalkar mı? Olmaz, lazım şeyler bunlar. Şu veya bu şekilde bir tahsil gördünüz. Yeterli veya yetersiz olabilir. Gençsiniz, kapalı bir muhite giriyorsunuz. Kendi kendinizi geliştirebilirsiniz."

ÖZEL HAYAT VURGUSU

Hakim ve savcı adaylarına görev yapacakları yerlerde özel hayatlarına dikkat etmesi gerektiğini tavsiye eden Prof. Dr. Ortaylı, Osmanlı döneminde kadıların çalışma ve yaşam tarzlarında da örnekler vererek hakim savcı adaylarına şu önerilerde bulundu:

"Bir kere dosyanızı mutlaka okuyacaksınız. Dosyayı okumadan bu iş olmaz. 'Dosyasına hakim' dile bir laf vardır. Bu bilinen bir laftır. İkincisi sağda soldaki insanlarla samimi olmayacaksınız. Osmanlı kadısı 25 akçelik en alt kademeden başlar. İki yıl bekler terfi eder sonra tekrar iki yıl ve terfi eder. İki yıldan fazla bir yerde tutulmaz. Ahali ile yüz göz olmasın diye. Bu çok önemlidir. Yani bir hukuk adamının ahali ile yüz göz olmaya başladığı zaman iş bitmiştir. Bu bir altın kuraldır. Bugün için değişmiş değildir. Halkla yüz göz olamazsınız. Olduğunuz takdirde adınız çıkar. Hiçbir şekilde bilhassa idari yargıda davacı ile yemeğe bile çıkmayacaksınız. Bu çok önemli. 'Efendim kaymakam bile çıkıyor'. O çıkabilir, fakat siz çıkamazsanız. Gittiğiniz vilayette kimlerle gidip gezeceğiniz çok açıktır. Mahalli halktan birinin düğününe gidemezsiniz. Merak etseniz de gitmeyin. Çok tatsız bir meslek olduğunun farkındayız. Ama buna karşılık gittiğiniz yerdeki üniversite hocaları, öğretmenleri, önde gelenleri ile ahbaplık edebilirsiniz."

TARİH, EDEBİYAT VE YABANCI DİL BİLİN

Ünlü tarihçi Ortaylı, mesleki başarıya ulaşabilmek için hukuk tarihinin ve edebiyatın çok iyi bilinmesi gerektiğini belirterek, "Hiç de kolay olmayan bir hayat var önünüzde, başarılar diliyorum. Çok önemli iki şey, dediğim gibi tarih okuyun ama ön planda okumanız gereken edebiyattır. Yabancı dil bilmeniz gerekir. Bu büyük bir problem. Sadece Türkiye'de değil. Birçok ülkede problem. Enternasyonel olmak zorundasınız. Başkalarını dinlemek ve anlatmak zorundasınız. Zor bir meslek hiç kolay değil. Otomobil tamircisinin de iyisi olabilir, hakimin de iyisi olabilir, savcının da iyisi olabilir. Ama ikincilerin öbüründen farkı bazı şeyleri mutlaka iyi bilmeleri gerekiyor. Yabancı dil bunlardan birisi." dedi.

Söyleşinin sonunda katılımcıların sorularını da yanıtlayan Prof. Dr. Ortaylı'ya Türkiye Adalet Akademisi Başkanı Mühittin Özdemir tarafından anı hediyesi takdim edildi.