BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRLİĞİ

Adalet Bakanlığının ev sahipliğinde Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun katılımıyla 5. REG Toplantısı Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı koordinasyonunda gerçekleştirildi.

Toplantının ardından değerlendirme yapan Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, Yargı Reformu Strateji Belgesini ocak ayında açıklamayı hedeflediklerini söyledi.

GÜVEN VE ANLAYIŞLA İLİŞKİLER GÜÇLENECEK

Adalet Bakanlığının ev sahipliğinde Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği (AB) Başkanlığı koordinasyonunda Ankara Hakimevi'nde düzenlenen 5. Reform Eylem Grubu Toplantısının ardından Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Adalet Bakanı Gül, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, ortak basın toplantısı düzenledi. Reform Eylem Grubu Toplantısının dördüncüsünün 29 Ağustos'ta yapıldığını hatırlatan Gül, bugünkü toplantıda gelinen noktanın değerlendirildiğini, hedef ve planların gözden geçirildiğini aktardı.

Adalet Bakanı Gül, reform iradesinin teyit edildiğine dikkati çekerek, "Gündemimizde 23. ve 24. fasıllar, yani 'Yargı ve Temel Haklar Faslı' ile 'Adalet, Özgürlük ve Güvenlik Faslı' kapsamındaki konular ağırlıklı olarak yer tutmaktadır" dedi. Vize serbestisi sürecinin, Avrupa Birliği, Avrupa Konseyi ile ilişkilerin de ele alınan konular arasında olduğunu dile getiren Gül, bu konularda atılacak tüm adımların değerlendirildiğini bildirdi.

Avrupa ile ilişkilerde inişler ve çıkışlar olduğunu ifade eden Gül, zorluklara rağmen ilişkilerin karşılıklı güven, anlayış ve iş birliğine dayalı olarak gelişmesinden memnuniyet duyacaklarını vurguladı.

İLERLEME ARZUMUZ NETTİR

Bakan Gül, Avrupa Birliğine üyelik sürecine ilişkin, "Siyasi nedenlerle kesintiye uğrayan, müzakere sürecinin kalbinde yer alan 23. ve 24. fasıllardaki ilerleme arzumuz gayet açık ve nettir." değerlendirmesinde bulundu. Reform sürecini canlandırma yönündeki dikkati, katılım süreciyle ilişkili siyasi beklentilerin ötesinde, temelde vatandaşların memnuniyeti üzerinde yoğunlaştırdıklarını ifade eden Gül, hükümetlerinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde reformcu bakış açısını ortaya koyduğunu aktardı.

Gül, vatandaşların hayatını kolaylaştıran, devletin demokratik vasfını daha da güçlendiren, hukuk devleti vasfını tahkim eden anlayışı, reformu ısrarla takip edeceklerini belirtti.

Yargı Reformu Strateji Belgesinin güncellenmesi çalışmalarında önemli mesafe alındığını aktaran Gül, "İlk çeyrekte bunu kamuoyuna, uluslararası topluma açıklamayı hedefliyoruz." dedi.

Temel yaklaşımın güven veren adaleti tesis etmek olduğunu belirten Gül, bu kapsamda toplumun her kesimini sürece dahil ettiklerini, Avrupa Konseyi yetkilileriyle de temasların olduğunu, önümüzdeki günlerde Brüksel ve Strasburg'ta temasların artırılacağını söyledi.

YARGININ HIZLANMASI KONUSUNDA ÖNEMLİ ADIM

Yargıda gerçekleştirilenleri anlatan Adalet Bakanı Gül, Yargıda Hedef Süre uygulamasının başladığını, istinaf mahkemeleri sayısının artırıldığını hatırlattı. Ticari davalarda arabuluculuk uygulamasına geçilmesinin yargının hızlanması konusunda önemli bir adım olduğuna dikkati çeken Gül, elektronik tebligatın da 1 Ocak'tan itibaren uygulanacağını belirtti. Gül, yargı mensuplarının niteliklerinin artırılması yönünde de çalışmalar yapıldığını söyledi.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin (AİHM) ihlal kararlarından yola çıkarak hazırlanan İnsan Hakları Eylem Planının güncellenmesinin gündemde olduğunu ifade eden Gül, İnsan Hakları Tazminat Komisyonunun çalışma kapsamının da genişletilmesinin önemli aşama olduğunu kaydetti.

GÜVEN VEREN ADALETİ TESİS ETMEYİ HEDEFLİYORUZ

Hakim, savcı ve personel sayılarının artırıldığını anımsatan Adalet Bakanı Gül, yeni dönemde niteliği artıracak faaliyetlere yoğunlaşılacağını söyledi.

Hakim, savcı adayları ile hukuk fakültelerinin eğitim sürecinin kalitesinin artırılmasının hedeflendiğini anlatan Gül, meslek sınavı getirilmesinin de planlandığını bildirdi.

Adalet Bakanı Gül, şunları kaydetti:

"Meslek öncesi staj süresinin uzatılması, etkinliğinin artırılması, meslekte bulunan yargı mensuplarının ihtisaslaşmasını sağlamak, coğrafi teminatlarını sağlayarak hakimlerin bu anlamda bağımsız ve tarafsızlığını güçlendirici, sağlamlaştırıcı adımları atmayı planlıyoruz. Tüm bunların ayrıntılarını belgemizde ortaya koyacağız. Mevzuatta çok önemli gelişmeler kat ettik. Tutuklamanın istisna olması, yargılamaların hızlı olması hususunda hükümetimizin çok önemli yasal reformları oldu ama uygulamada eksiklikler, uzayan soruşturmalar, halen davası açılmayan soruşturmalar gibi uygulamadan kaynaklı bu sorunları da önümüzdeki dönemde ortadan kaldırmayı hedefliyoruz. Elbette yargı bağımsız, tarafsız ama hükümet ve Meclis bu yasal kapasiteleri artırma hususunda eksiklikleri giderecek adımları atacaktır. Önümüzdeki dönem güven verici adaleti tesis etmek ve yargıya güveni artırmak hususunda çalışmalarımızı, kendimizi de test edecek şekilde, anketler, kamuoyu araştırmaları yaparak yargıya güveni kendimizin ölçüp bir önceki yıla, döneme göre kendimizi çek edeceğimiz bir sistemi hep beraber kuracağız. Binalar, teknolojik imkanlar var ama adaleti muhakemesiyle, aklıyla, vicdanıyla yapan yargıçlar elbette adaleti tam tesis edecektir. Bu konuda önemli mesafeler katettik, özellikle FETÖ'yle mücadele anlamında. Şimdi inşa dönemini hep beraber gerçekleştireceğiz. Vatandaşımıza güven veren adaleti tesis etmeyi hedefliyoruz."

BİLDİRİ YAYINLANDI

Toplantının ardından yayımlanan ortak bildirgede, toplantıya Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Adalet Komisyonu Başkanvekili Yılmaz Tunç, TBMM İçişleri Komisyonu Başkanı Celalettin Güvenç, TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Volkan Bozkır, TBMM AB Uyum Komisyonu Başkanı Mehmet Kasım Gülpınar, Türkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu Başkanı İsmail Emrah Karayel, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Türk Grubu Başkanı Akif Çağatay Kılıç, Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Başkanı Süleyman Arslan, Kişisel Verileri Koruma Kurumu Başkanı Faruk Bilir ve Cumhurbaşkanlığı Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu Başkanı Salih Tanrıkulu'nun katıldığı belirtildi.

GÜMRÜK BİRLİĞİNİN GÜNCELLENMESİ

5. Reform Eylem Grubu (REG) Toplantısı'nın ardından yayımlanan ortak bildiride, "Gümrük Birliği'nin güncellenmesi müzakerelerinin bir an evvel başlaması hem Avrupa Birliği (AB) hem de Türkiye'nin yararına olacaktır" değerlendirmesi yapıldı.

Toplantının ardından yayımlanan ortak bildiride, "18 Mart Türkiye-AB Mutabakatı çerçevesinde, AB'ye katılım müzakerelerinin tekrar canlandırılması, vize serbestisi diyaloğunun hızlandırılması, Gönüllü İnsani Kabul Programı'nın uygulanması, ülkemizde geçici koruma altında bulunan Suriyelilere mali yardımın hızlandırılması ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi için müzakerelere başlanması konusunda AB’nin de taahhütlerini yerine getirmesini bekliyoruz. Gümrük Birliği’nin güncellenmesi müzakerelerinin bir an evvel başlaması hem AB hem de Türkiye'nin yararına olacaktır." ifadelerine yer verildi. 

Göç yönetiminin salt güvenlik anlayışıyla değil insani boyutuyla da ele alınması gerektiği vurgulanan bildiride, Marakeş'te hükümetler arası konferansta kabul edilen Küresel Göç Mutabakatı'na, göçün tüm boyutlarını bütüncül ve kapsamlı bir şekilde ele alması ve uluslararası alanda daha etkin bir iş birliğinin geliştirilmesi bakımından önem atfedildiği belirtildi.

Bildiride, şu değerlendirmelerde bulunuldu:

"Dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke olarak, 17 Aralık 2018 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'na sunulacak olan Mülteciler Konulu Küresel Mutabakatı'nı da mülteciler konusunda yük ve sorumluluk paylaşımı bağlamında somut adımlar atılması için önemli bir referans belge olarak görüyoruz ve bu açıdan tam olarak uygulanmasını yakından takip edeceğiz." 

REG Toplantısı bildirisinde ayrıca 30 Kasım 2018'de Brüksel'de yapılan Sığınmacı Mali İmkanı Yönlendirme Komitesi toplantısı ile 3 milyar avro tutarındaki ikinci dilimin sektörlere dağılımı konusunda AB tarafı ile ön mutabakat sağlandığı kaydedilerek "İkinci dilimin en kısa zamanda hızlı bir şekilde harcanmaya başlanmasını bekliyoruz." ifadesi kullanıldı.

TÜRKİYE ÇALIŞMALARINI KARARLILIKLA SÜRDÜRECEK

Türkiye'nin AB üyeliğini hedeflediği ve bu kapsamda çalışmalarına kararlılıkla devam ettiği vurgulanan bildiride, bu toplantıda konuyla ilgili değerlendirmelerin yer aldığı aktarıldı.

Bildiride, "Katılım müzakere sürecimiz her ne kadar siyasi olarak engellense de Türkiye, AB standartlarına uyum için çalışmalarını kararlılıkla sürdürecektir. Reform sürecimizdeki bir diğer önceliğimiz Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinin denetim sürecinden çıkmaktır." değerlendirmesi yapıldı.

Adalet Bakanlığının yargı alanında yol haritasını teşkil edecek Yargı Reformu Stratejisi'nin güncellenmesi sürecinde son aşamaya geldiğine işaret edilen bildiride, "Katılımcı bir yaklaşımla sürdürülen çalışmalarda yargıyla ilgili tüm paydaşların görüş ve önerileri alınmış olup ayrıca Avrupa Konseyi ve AB ile ayrıntılı çalışmalar yapılacaktır." ifadesi kullanıldı.

Bildiride, yargının etkinliğinin ve verimliliğinin artırılması önceliği hatırlatılarak şunlar kaydedildi:

"4. REG toplantımızı takiben, istinaf mahkemelerinin sayısı 9’dan 11’e çıkarılmış ve yargıda hedef süre uygulamasına geçilmiştir. Ocak 2019 itibarıyla her bir soruşturma ve dava için öngörülen hedef süre taraflara tebliğ edilmeye başlanacaktır. Türkiye Adalet Akademisinin reforme edilerek yeniden yapılandırılmasına ilişkin çalışmalar yürütülmektedir. Adalet Bakanlığımız, önümüzdeki dönemde hakim/savcı sayısını Avrupa Konseyi Adaletin Etkinliği Komisyonu (CEPEJ) tarafından kabul gören standartlar doğrultusunda artırmayı hedeflemektedir."

HUKUK EĞİTİMİ VE AB ÖRNEĞİ

Adalet Bakanlığının, 2023 yılına kadar, hakim, savcı adaylarının alımları konusunda gerekli planlamaları yaptığı belirtilen bildiride, 2019 yılında bin adli yargı hakim ve savcı adayı, 500 avukatlık mesleğinden hakim ve savcı adayı, 100 idari yargı hakim adayının belirlenmesi için 29 Aralık 2018 tarihinde Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından yazılı merkezi sınav gerçekleştirileceği bilgisi paylaşıldı.

Bildiride, şunlara yer verildi:

"Halihazırda, eğitim almakta olan 2 bin 874 hakim, savcı adayı bulunmaktadır. Adalet Bakanlığımız, hakim ve savcı adaylarının gerekli kişisel, mesleki ve iletişim becerileri ile donatılarak, mesleğe kazandırılması konusunda en uygun modelin belirlenmesi için hukuk fakülteleri, Yükseköğretim Kurumu, Hakim ve Savcılar Kurulu ve Türkiye Barolar Birliği başta olmak üzere ilgili tüm paydaşların katılımı ile toplantılar yapmakta; AB iyi uygulama örneklerini araştırmaktadır." 

Temel hakların korunmasını güçlendirmek üzere uygulama süresi Mart 2019’da dolacak olan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi İhlallerinin Önlenmesine İlişkin Eylem Planı'nı 2019'un ilk çeyreğinde güncelleme kararı alındığının altı çizilen bildiride, "Planın güncellenmesi sürecinde, Avrupa Konseyi ve Avrupa Komisyonu dahil tüm paydaşların görüş ve önerileri alınacaktır. Temel hakların ve özgürlüklerin evrensel ölçüt ve uygulamalar ışığında geliştirilmesi bağlamında Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumunu daha etkin ve işlevsel kılmaya yönelik politika ve tedbirlere '2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı' kapsamında yer verilmiştir. Bu bağlamda kurumun personel, mali, teknik ve fiziki altyapısının güçlendirilmesi amaçlanmaktadır. " ifadesi yer aldı.

YARGI REFORMU STRATEJİSİ

Avrupa Konseyi yetkilileri ile Adalet Bakanlığı arasında 4-5 Ekim'de Ankara'da düzenlenen Gayriresmi Çalışma Grubu toplantısında Yargı Reformu Stratejisi'nin güncellenmesinden OHAL sürecinde alınan tedbirlere kadar çeşitli konuların ele alındığı belirtilen bildiride, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Tazminat Komisyonunun yetki alanının genişletilmesiyle dostane çözüm ve tek taraflı deklarasyon sonucu verilen AİHM kararı sonrasında yeniden yargılama ve soruşturma açılması imkanlarının genişletilmesine yönelik atılan adımların memnuniyetle karşılandığı ifade edildi. 

Bildiride, "25 Temmuz 2018 tarihinde 7145 sayılı Kanunla Tazminat Komisyonunun yetkisinin genişletilmesinin ardından, Anayasa Mahkemesi, bu yolu tüketilmesi gereken olağan başvuru yolu kabul etmiş ve kabul edilemezlik kararları vermiştir. Tazminat Komisyonu da başvuruları almaya başlamıştır." açıklaması yapıldı.

OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonunun Avrupa Konseyi nezdinde temaslarda ve bilgilendirmede bulunmak üzere 29 Kasım 2018'de Strazburg'a bir çalışma ziyareti gerçekleştirdiği kaydedilen bildiride ayrıca Türkiye-AB arasında 28 Kasım'da Brüksel'de Ortaklık Komitesinin düzenlediği ve ilişkilerin birçok boyutunun ele alındığı belirtildi. Bildiride, Ortaklık Konseyinin de gelecek aylarda toplanmasının beklendiği bilgisi yer aldı. 

ADALET, ÖZGÜRLÜK VE GÜVENLİK FASLINDA İLERLEMELER

REG bildirisinde Avrupa Komisyonunun Türkiye'nin iyi düzeyde ilerleme kaydettiği belirtilen Adalet, Özgürlük ve Güvenlik faslı olan 24. fasılda da çalışmaların sürdürüldüğüne dikkat çekilerek şunlar kaydedildi:

"Yabancılarla ilgili göç stratejilerini belirlemek, koordinasyonunu ve uygulamasını takip etmekle görevli Göç Kurulunun ilk toplantısı, 21 Kasım 2018 tarihinde gerçekleştirilmiş ve Milli Göç Strateji Belgesinin hazırlıkları başlamıştır. Bir önceki REG toplantımızda mutabık kaldığımız üzere, 2019-2021 yıllarını kapsayacak Organize Suçlarla Mücadele Eylem Planı'nın 2019 yılı Ocak ayında onaylanması hedeflenmektedir."

Bildiride, bir sonraki REG toplantısının Hazine ve Maliye Bakanlığının ev sahipliğinde 2019'un ilk yarısında gerçekleştirilmesi kararlaştırıldığı bilgisine yer verildi.